Zeytinyağı fiyatlarının son on bir ayda yüzde 180 artarak rekor seviyeye ulaşması, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'nın "Fiyat değişmedi, çok küçük artışlar görülebilir" açıklamalarının ardından gündemin merkezine oturdu. Bu artışın temel nedenleri arasında düşen ürün rekoltesi ve yükselen üretim maliyetleri öne çıkıyor.
Üreticiler, hasat döneminde yaşanan düşük verim ve artan girdi maliyetleri sebebiyle zeytinyağı fiyatlarında sürekli bir yükseliş beklentisi içindeler. Bugün 1 litrelik sızma zeytinyağının 114 liradan satıldığı başlangıç fiyatı, yüzde 178'lik bir artışla 320 liraya kadar yükseldi. Özellikle Tariş gibi üretici birlikleri tarafından yapılan alım fiyatlarındaki artışlar, üreticilerin dikkatini çekiyor. 2022'de 422 bin ton olan zeytinyağı üretiminin, bu yıl yüzde 40-70 aralığında azalarak 80 bin tona gerilemesi bekleniyor.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Kurucu Başkanı Mustafa Tan, yükselen fiyatların nedenlerini açıklarken üreticilerin fırsatçılık yapmadığını ve dünya genelindeki zeytinyağı fiyatlarının yükseldiğini vurguluyor. Tan, "Maliyetler düşmeden fiyat da düşmeyecek. Üreticilere Avrupa Birliği standartlarında destek verilmesi gerekiyor" şeklinde görüş belirtti.
Zeytinyağındaki bu yükseliş, tüketiciler arasında endişe yaratırken, fiyatların ulaşılamaz seviyelere geldiğini dile getiren sektör temsilcileri, ya tüketim alışkanlıklarında değişikliklerin olacağını ya da fiyatların müdahale ile kontrol altına alınacağını öngörüyor. Çanakkale Zeytinyağı ve Zeytin Üreticileri Derneği Başkanı Cem Murat Erdilek, geçmiş hasat döneminde yaşanan düşük fiyatların ardından şu an 330 liradan fabrikalarda dökme olarak satılan zeytinyağının raflarda 600 liraya ulaşabileceğini belirtti. Erdilek, devletin zeytinyağı alım fiyatlarını belirlemesi gerektiğini ve Tariş'in sadece kendi üyelerinin malını aldığını vurguladı.